Zapobieganie płaskostopiu w wieku przedszkolnym

ZAPOBIEGANIE PŁASKOSTOPIU W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

Stopy utrzymują cały ciężar ciała i dzięki nim możemy chodzić. Są też wspaniałym narządem

czucia, łącznikiem między tym czego dotykają stopy, a naszym „ centrum dowodzenia” –

mózgiem. Dlatego ważne jest, aby od najmłodszych lat zadbać o ich rozwój.

Stopy dziecka mają inna budowę niż stopy dorosłego. Niemowlęta rodzą się z tzw.

fizjologicznym płaskostopiem, a dopiero w wieku 3-4 lat można zaobserwować kształtującą

się wklęsłość po wewnętrznej, podeszwowej stronie stopy. W momencie gdy dziecko osiąga

6. rok życia, oba łuki stopy – podłużny i poprzeczny – są już wyraźnie zaznaczone, jednakże

kształtują się nadal. Wiek przedszkolny to okres intensywnego rozwoju dziecka, jego

wzrastania, przybierania na wadze, a jednocześnie ten moment, kiedy łatwo jest o

powstawanie wad kończyn dolnych i stóp. Wielu rodziców niepokoi się, widząc na piasku

płaskie odbicia dziecięcych stópek – czy mogą one oznaczać płaskostopie? Niekoniecznie,

maluchy zostawiają zupełnie inne ślady i nie musi to sygnalizować nieprawidłowości. Obawy

warto skonsultować z lekarzem, a na co dzień samodzielnie dbać o zdrowie stóp dziecka.

Przyczyny powstawania płaskostopia:

• obniżone napięcie mięśni, a przez to ich niewydolność,

• brak dostatecznej ilości ruchu,

• nadwaga,

• nieprawidłowe ustawianie stóp,

• noszenie źle dobranego do stopy obuwia.

Co powinno zwrócić uwagę rodziców? Przede wszystkim niechęć dziecka do spacerów i

zabaw ruchowych, szybkie męczenie się, skargi, że bolą je stopy i łydki oraz potykanie się na

prostym podłożu. należy obejrzeć buty – jak wyglądają zapiętki oraz obcasy (zwłaszcza po

wewnętrznej stronie). W związku z tym, że leczenie płaskostopia jest trudne i niestety nie

zawsze daje możliwość uzyskania całkowitej poprawy, niezwykle ważną rolę odgrywa

profilaktyka, wdrażana już od najmłodszych lat.

ABY ZAPOBIEGAĆ I LECZYĆ WADY STÓP U DZIECI NALEŻY:

 Nie krępować dziecku stóp – śpioszki i rajstopki powinny być dość luźne, aby

dziecko mogło poruszać palcami.

 Masować i ćwiczyć maleńkie stópki: łaskotanie, głaskanie pobudza dziecko do

podwijania palców i napinania mięśni.

 Nie przyspieszać chodzenia, raczkujący maluch stanie na nogi wtedy, gdy będzie do

tego gotowy, prowadzenie za rączki, wkładanie do chodzika powoduje, że

niegotowy na to maluch nadmiernie obciąża nogi.

 Zwrócić uwagę na to, jak dziecko siada – wiele dzieci bawiąc się na podłodze

podwija nogi, co sprzyja koślawieniu kolan.

 Zachęcać do chodzenia boso po trawie, piasku, kamykach.

 Dbać o prawidłową wagę dziecka – otyłość to obciążenie przede wszystkim dla stóp.

 Dobrać właściwie obuwie.

 Nie pozwalać na skoki i długotrwałe bieganie po twardym podłożu.

 Zapewnić odpowiednią porcję ruchu, najlepiej w formie ćwiczeń – także stóp.

ĆWICZENIA KORYGUJĄCE PŁASKOSTOPIE ORAZ KOŚLAWOŚĆ PIĘT I KOLAN:

(w celu uzyskania korekcji ćwiczenia powinny być powtarzane 1-2x dziennie przez ok. 15min)

 Chodzenie na palcach oraz zewnętrznych krawędziach stóp;

 Podnoszenie palcami stóp drobnych przedmiotów m.in. klocków, kredek;

 Darcie papieru palcami stóp na jak najmniejsze kawałeczki;

 Podnoszenie palcami stopy woreczka wypełnionego grochem (np. rzut do oddalonego

wiaderka);

 Zwijanie kocyka lub ściereczki palcami stóp;

 Rysowanie kredką umieszczoną między paluszkami stopy;

 W leżeniu na plecach toczenie piłeczki po ścianie w górę podeszwą stóp;

 Chodzenie kilka razy dziennie po macie z kolcami imitującej chodzenie po

kamieniach;

 Podczas zabawy uczymy dziecko siedzieć „po turecku”- unikamy siedzenia między

piętami w „literkę W”;

CECHY WŁAŚCIWEGO OBUWIA DLA DZIECKA 1 – 8 LAT:

 Cholewka buta powyżej kostki;

 Cholewka ze skóry naturalnej w celu dobrego dopasowania;

 Usztywniony zapiętek sięgający do kostek;

 3 rzepy (zapięcie) pozwalające na dobre trzymanie całej stópki;

 Podeszwa z obcasem Thomasa;

 Płaska podeszwa od wewnątrz pozwalająca na zastosowanie wkładek ortopedycznych

w celu dodatkowej korekcji;

 Elastyczna podeszwa (głównie 1/3 przedniej długości);

Należy pamiętać o istotnej roli kapci profilaktycznych dla przedszkolaków. Dzieci w

wieku przedszkolnym przez większość czasu w ciągu dnia spędzają właśnie w kapciach,

szczególnie w naszym klimacie, dlatego nie bez znaczenia, co zakładamy na kształtujące

się stópki dzieci. Podejmując decyzję o wyborze obuwia dla naszych dzieciaków,

pamiętajmy, że wybór ten ma istotny wpływ na rozwój ich stóp, a przez to postawy i

sprawności. W przypadku kapci, w których tyle czasu spędzają przedszkolaki, chciałoby

się rzec: kapcie to nie TYLKO kapcie, ale AŻ kapcie.

Na podstawie:

Kasperczyk Tadeusz: Wady postawy ciała – diagnostyka i leczenie; Kraków 1996.

Owczarek Sławomir, Bondarowicz Marian: Zabawy i gry ruchowe w gimnastyce korekcyjnej; Warszawa 1998.

Opracowała: Patrycja Olejarczyk